Haasten of vertragen?
Vrouwen lopen af en aan met manden vol vuile was en afwas op hun hoofd. Kleine kinderen aan hun kleurrijke rokken, tandenborsteltjes in hun mondjes. Naast de was en de afwas plukken ze kippen kaal en wassen groenten. Mannen lopen met netten naar de oever om de vangst voor het avondeten zeker te stellen. Ik zit op een steen aan de oever van de rivier van het dorp Abenaston in het binnenland van Suriname en zie het leven aan me voorbij trekken zoals het hier al honderden jaren gaat. De rolverdeling laat niets te raden over. Eigenlijk net als bij ons op de boot. De vrouwen doen de was, afwas, bereiden het eten voor en zorgen voor de kinderen. De mannen jagen, vissen, bouwen en repareren huizen en doen het zware werk.
Een rasechte Surinamer met een link naar Texel
We zijn met een heel klein groepje mensen vier dagen op pad om van heel dichtbij kennis te maken met de natuur en het dierenrijk in de jungle van Suriname en de cultuur in de dorpen langs de rivier. Etto Paulus is onze gids. Etto is een rasechte Surinamer. Een bosneger zoals hij zelf zegt. We zijn al op kanotocht met hem geweest en nu neemt hij ons mee naar het dorp waar hij opgegroeid is en waar zijn moeder Carmen en veel familieleden nog steeds wonen.
Etto is getrouwd met een Nederlandse met wie hij twee kinderen heeft. Hij runt hier een succesvol outdoorbedrijf en neemt toeristen dagelijks mee de jungle in om te fietsen, te wandelen en te kanoën. Nooit eerder nam hij mensen mee naar zijn dorp. We voelen ons dan ook bevoorrecht. Tjaart kent Etto al 15 jaar. Etto’s schoonouders op Texel pasten op Luuk toen hij een baby was. En Tjaart was 12 jaar eerder al eens in Suriname bij Etto op bezoek.
Do as the locals do
Met een auto kun je niet in Abenaston komen. Bij het eind van de weg stappen we in een korjaal en varen in 20 minuten naar het dorp. Ons verblijf maakt diepe indruk op ons. We zijn onderdeel van een bijzondere ceremonie rondom het overlijden van een dorpsgenote. We slapen in het huis van Carmen. We helpen haar met afwassen en de was doen in de rivier. We baden zelf in de rivier en wassen er ook onze kleren. We lopen naar het kostgrondje van Carmen en plukken de door haar geteelde watermeloenen. Ondertussen leren we van alles over eetbare en medicinale planten in de jungle. Onze kinderen spelen voor de hutjes met de dorpskinderen. ’s Avonds wordt op een houtvuur in het kookhutje een eenvoudige maar voedzame maaltijd van rijst of vis met kip en groente bereid. Carmen spreekt nauwelijks Nederlands, maar met Etto’s vertaling uit het Sarramacaans en gebruik van handen en voeten komen we een heel eind.
Hete adem in onze nek
Het leven hier is eenvoudig. De dorpelingen verbouwen en vangen wat ze zelf nodig hebben. Niet minder, maar ook niet meer. Het winkeltje verkoopt alleen bier en zonnebloemolie. Commercie is hier niet doorgedrongen. Ik laaf me aan de rust en de eenvoud en denk na over het vervolg van onze reis. Bijna een half jaar zijn we onderweg. In zes maanden tijd hebben we al 6000 mijl afgelegd. We hebben Europa achter ons gelaten, een heel klein deel van Afrika gezien en zijn een oceaan overgestoken om in Zuid Amerika aan te komen.
We leven op het ritme van de wind, maar die dicteert wel onze snelheid. Om voldoende tijd in de Pacific te hebben moeten we 1 maart door het Panamakanaal om aan het begin van het hurricane seizoen rond 1 november in Nieuw Zeeland aan te komen. Deze wetenschap hijgt als hete adem in onze nek. Hoe langer we in Suriname zijn, hoe meer deze planning me naar de keel grijpt. Het is nog ver naar Panama, we kunnen dan maar 1 of 2 Caribische eilanden bezoeken en ook daarna wachten enorme afstanden op ons om aan te komen op de Galapagos eilanden (1000 mijl, zo’n 10 dagen varen) en daarna de Marquesas (3000 mijl, een maand varen). Lesgeven aan de kinderen, de was doen, boodschappen, klussen aan de boot, routes uitzetten, het weer in de gaten houden en natuurlijk onze bestemmingen bekijken; het kost allemaal zoveel meer tijd dan we dachten.
Wijze Surinaamse vrouwen
Panama lonkt nog niet, de Pacific ook niet. Er willen mensen op bezoek komen en wijzelf willen onthaasten, genieten van het Caribische blauw na het Surinaamse groen. Snorkelen tussen de schildpadden. Gewoon zitten in het zand zonder iets te moeten. Onthaasten. Want echte rust voelen we nauwelijks. Behalve nu. Tussen de mensen van Abenaston. Aan de oever van de rivier. Waar de dingen al eeuwen gaan zoals ze gaan. Waar geen 4G netwerk of wifi zijn. Waar de mensen gewoon leven om te leven. Bij de dag, bij het moment.
Wat doen wij? Haasten we door naar de Pacific? Of nemen we de tijd in het Caribisch gebied en laten we de planning los? Gaan we ook leven bij de dag en het moment? Gaan we leven met de onzekerheid hoe lang onze reis zal duren en hoe lang wij en de kinderen het leuk vinden? Laten we de zekerheid los om meer rust te vinden?
Ik kijk naar Carmen terwijl ze me gebaart haar te komen helpen. Ik sta op, pak een afwasborstel en schrob de vaat. Ik laat mijn overpeinzingen even los en focus me op het boenen. Waan me even een van deze wijze, kleurrijke vrouwen. Die leven in het moment, van dag tot dag. Zoals het al eeuwen gaat….
Meer weten over Etto en zijn tochten? Check fietseninsuriname.nl of tourboxsuriname.nl.
Deze column is ook gepubliceerd op lindanieuws.nl.