LINDA column: Les krijgen in een varende wasmachine.

VRAGEN EN VOOROORDELEN

“Hoe moet dat met school als jullie gaan zeilen? Ontduik je niet de leerplicht? Jij bent toch geen lerares? Lopen ze geen achterstand op?” Ik kan een boek schrijven over de vooroordelen die er leven over lesgeven aan boord tijdens onze wereldreis. Ook van de lezers van mijn LINDA.-column krijg ik veel vragen. Daarom hier de feiten.

GEEN STANDAARD KLASLOKAAL

Hoe gaat dat met school? Een zeilboot is geen standaard klaslokaal. Het beweegt, ligt schuin en we hebben geen airco. Om nog maar te zwijgen over het jengelende driejarige zusje om je heen en de afleiding door vrienden die basisschool doen (en dus veel minder lesuren per dag hebben) en je roepen om ook te komen zwemmen in dat goddelijk blauwe water wanneer jij nog bezig bent. Maar het is ook een school die ruimte overlaat voor flexibele lestijden. ’s Ochtends les betekent ’s middags tijd voor snorkelen, surfen en zwemmen. Een ander voordeel van home schooling is dat Linde een-op-een les krijgt. In deze overgangsfase van basisschool naar middelbaar onderwijs kunnen we ook de asymmetrische ontwikkeling van haar verbale en rekenkundige capaciteiten rechttrekken.

SCHOOLPLICHT

Krijg je de leerplichtambtenaar niet op je dak? Ja, als je je kind zomaar van school haalt, trekt de leerplichtambtenaar gegarandeerd aan de bel. Wij hebben vooraf overlegd, maar wisten het antwoord al. In Nederland wordt leerplicht uitgelegd als schoolplicht. Kinderen moeten tussen de vier muren van een erkende onderwijsinstelling les krijgen. Een zeilboot is dat niet, al helemaal niet als je langer dan enkele weken op reis gaat. Toestemming kregen we dus niet. Er restte ons slechts een besluit: uitschrijven uit Nederland.

MOTIVATIE

Jij kunt toch helemaal niet lesgeven? Nee, Tjaart en ik zijn geen onderwijzers, maar met onze eigen kennis en achtergrond komen we best ver. En we zijn verzekerd van back up van de Wereldschool. Bij aanvang van het schooljaar volgden we braaf hun schema van zes tot acht lesuren per dag. Dat lukte eerst nog aardig, maar naarmate we langere oversteken maakten en meer zeilende gezinnen ontmoetten, begon Lindes achterstand op te lopen en zakte haar motivatie. Bovendien stond het lesmateriaal soms ver van haar belevingswereld af. Een natuur- en scheikundeles over centrale verwarming is nou eenmaal niet erg toepasbaar op temperaturen van dertig graden plus.

LESSEN OP LOCATIE

Het voordeel van de combinatie ouder-onderwijzer is dan dat je keuzes kunt maken. Sindsdien durven we los te laten en vertrouwen we op onze intuïtie. We besloten het lesschema dat we volgden vaarwel te zeggen. Dat betekent wel dat we soms een paar dagen geen schoolwerk doen omdat we aan het snorkelen of hiken zijn. Of omdat Linde en Berber net leren hoe ze een vers gevangen vis moeten schoonmaken en bereiden. Ook zal Linde wat langer over haar brugklas doen, maar het betekent ook dat de ‘levende lessen op locatie’ veel meer betekenis krijgen en beter beklijven bij Linde.

POWERPOINT OVER DE JUNGLE

“Ze komt vast met veel achterstand terug.” Wie dat denkt, heeft het mis. Toen we eenmaal doorhadden dat een regulier schema niet werkte, gooiden we het over een andere boeg. Onze boot en de wereld om ons heen zijn één groot levend klaslokaal. Sindsdien richten we het onderwijs daar op in. Die les over centrale verwarming buigen we om tot een presentatie over onze zonnepanelen en windmolen. Een biologie-presentatie over een dier? Liever een Powerpoint over ons bezoek aan de jungle van Suriname.

ZELFVERTROUWEN

Sindsdien zien we Linde opbloeien en groeit haar zelfvertrouwen. Op school had ze moeite zich te concentreren, nu zien we haar met een buitengewoon grote focus en leergierigheid de wereld inkijken en vragen stellen. Linde is de Homo Ludens (“spelende mens” in het Latijn) bij uitstek; spelenderwijs ontdekt ze dagelijks haar eigen antwoorden. Het blijft lastig om de ons zo vertrouwde structuur van school los te laten, maar in deze fase van Lindes ontwikkeling ervaren we het als een groot voorrecht dat we de tijd hebben om goed naar haar te kijken, en haar zich te laten ontwikkelen op een manier die echt bij haar past. De Wereldschool staat helemaal achter deze aanpak.

KOMT GOED

Ons mooiste inzicht? De grootste winst is in onze ogen de brede kennis die Linde opdoet over de landen die we aandoen, de mensen die ze ontmoet, haar Engels dat elke dag met sprongen vooruitgaat en haar open realistische kijk op de wereld. De mooiste bevestiging kregen we van onze zeilvrienden van de Kandu. Hun zoon Bryce heeft tijdens de vier jaar van hun wereldreis geen structureel onderwijs gevolgd. Ze zijn nu weer thuis in Californië en tijdens zijn intake op de universiteit bleek dat Bryce in al die jaren slechts een half jaar kennisachterstand heeft opgelopen. Met Linde komt het dus wel goed.

Mariska en haar gezin volgen op hun zeilreis? Al haar verhalen vind je op Zouterik.com. Voor alle foto’s moet je hier zijn. En Linde vlogt hier over haar avonturen.