Lockdown: je gazon knippen met een nagelschaartje (Voor De Wereldwijven)

Hoe houd je als gezin quarantaine vol op een zeilboot van 15 m2?

‘Leven bij de dag’. Wat een ontzettend cliché vond ik dat toen we bijna twee jaar geleden met onze twee dochters op onze zeilboot vertrokken voor een wereldreis voor onbepaalde tijd. Vrienden wensten het ons toe tijdens ons afscheidsfeestje: “Heerlijk jongens, niet te ver vooruit kijken, lekker leven bij de dag.” Zelf zeiden we het ook op onze social media kanalen en onze website: “We gaan onderzoeken hoe het is om te leven bij de dag.” Natuurlijk hebben we het sinds ons vertrek in praktijk gebracht. We hoefden immers morgen niet naar ons werk, overmorgen niet naar hockeytraining en naar pianoles en het weekend niet naar twee feestjes in verschillende delen van het land.

In plaats daarvan waren we ineens elke dag bezig met het weer, brood bakken en les geven aan onze kinderen. We leefden zeker veel meer van dag tot dag omdat we geen afspraken hadden, geen agenda hoefden bij te houden. Maar toch bleef ik het een zinloze uitdrukking vinden. Want iedereen heeft toch ook wel een soort planning. Die van ons werd weliswaar niet meer bepaald door werkafspraken en verplichtingen, maar wel moesten we nadenken over bestemmingen, weersystemen en orkaanseizoenen. Dat leven bij de dag nam ik op zee maar met een letterlijke korrel zout.

Geen champaign sailing

Maar wat ik twee jaar geleden met de champagne in mijn hand op ons feestje niet wist is wat het met me doet om écht niet te weten hoe morgen eruit ziet. Of overmorgen. Of over een week, maand of jaar. Maar dan ook écht niet. Door Covid-19 zitten wij namelijk locked down in Panama. Niet op het vasteland, niet in Panama-Stad, maar op onze ineens wel heel kleine zeilboot op de Las Perlaseilanden, 80 km voor de Pacific kust van Panama. Al bijna zes weken kunnen we onze boot nauwelijks af. We weten niet wanneer er weer een land open gaat. En welk land dat dan is. En of we dat land wel in mogen. En of dit niet net tijdens het orkaanseizoen is. En of dat land niet eerst 4000 zeemijlenzeilen ver weg is. We zijn stateloos en kunnen nergens naar toe.

Goddank zijn we gezond, doet onze watermaker het en hebben we voor ons vertrek uit Panama voldoende proviand ingeslagen voor een maand of zes. We voelen ons net de Ark van Noach. Sinds zes weken worden we letterlijk gedwongen om te leven bij de dag. En dit keer niet in de positieve betekenis van het woord. Niks onbezorgd leven-op-een-onbewoond-eiland-met-je-billen-bloot-drinkend-uit-een-kokosnoot. Als ik heel eerlijk ben, sta ik al een week of zes elke ochtend op met de gedachte: “Pfff, weer een dag, hoe komen we die weer door?” 

Niet zo paradijselijk

Structuur is onze grote redder. We staan vroeg op, ik maak ontbijt, de kinderen kleden zich aan, we luisteren naar het radionetje met andere zeilers die hier ook vast zitten en om uiterlijk 9 uur starten we met school. Na de lunch ontspannen we even omdat het voor iets anders veel te heet is. Aan het eind van de middag proberen we een onbewoond strandje te vinden (ergens anders mogen we niet aan wal) om even te zwemmen of een balspelletje te doen. Dan weer terug naar de boot voor avondeten, tanden poetsen en naar bed. Morgen weer een dag… En dat al zes weken lang, dag in dag uit. 

Ik hoor de criticasters al zeggen: “Nou nou, zo erg is het toch niet om vast te zitten in het paradijs?” Nee, we klagen ook niet, we hebben immers zelf voor dit leven gekozen. En we komen niet om van honger en dorst. Maar tegen al die mensen zou ik willen zeggen: ga eens met je gezin zes weken lang op een van jullie slaapkamers bivakkeren (want dat is ongeveer vergelijkbaar met de leefruimte op onze boot) zonder te weten hoe lang dat nog duurt. Wedden dat jullie elkaar dan ook niet meer zo aardig vinden?

Ik bekeek ‘leven bij de dag’ altijd vanuit een positieve invalshoek. Het leven door een roze bril zeg maar. Want hoe fijn is het om je geen zorgen te hoeven maken over de dag van morgen? Door Covid-19 is leven bij de dag een zorgelijke aangelegenheid geworden. Eén die ervoor zorgt dat de dag wel twee keer zo lang duurt als normaal. Waardoor de minuten en uren tergend traag voorbij kruipen. Nooit geweten dat doelloosheid dat met je kan doen. ‘Leven bij de dag’ heeft in een klap een negatieve lading gekregen. 

Intenser leven

Dus heb ik na enig oefenen de kunst van het ‘omdenken’ omarmd. Een marketingterm uit mijn werkverleden die ik nu toepas op ons leven aan boord. Elke dag opnieuw besluit ik om de ogenschijnlijke doelloosheid en leegheid om te buigen naar intens leven bij de minuut. Ik vergelijk het maar met je gazon knippen met een nagelschaartje. Dat omschrijft het best hoe wij nu leven bij de dag. Ik doe dingen die ik vroeger nooit deed. Dat is op zich normaal. We wonen immers al twee jaar op een zeilboot. We hebben geen wasmachine of droger, geen vaatwasser of quooker, geen groot gasfornuis of oven, geen magnetron of vriezer en geen badkamer. Dus sowieso ga ik anders om met de was (met de hand), met eten koken (roeien met de riemen die je hebt), met afwassen (met koud water) en met douchen (onder de waterslang buiten in het gangboord). 

Maar anders dan zes weken geleden hebben we voor alles wat we tijdens quarantaine doen veel meer tijd. En we beleven alles veel intenser dan ooit tevoren. Mindfulness avant la lettre, zeg maar. De kinderen bakken kilo’s koekjesen nemen dagen de tijd voor het perfectioneren van het recept. We praten elke ochtend wel een half uur over wat we zullen eten voor de lunch. Ik check minutieus elke aardappel en ui in onze voorraad op rotte plekken. De handwas die ik normaal zo snel mogelijk probeer weg te werken, wordt nu een dagtaak. Elke vlek probeer ik weg te borstelen. We drinken eindeloos koffie. Over de afwas doen we gerust een uur. Ik vraag onze volgers op Instagram naar bananenrecepten die we allemaal uitproberen. We lezen meer boeken dan ooit tevoren en we pluizen onze harde schijven eindeloos uit om weer een leuke familiefilm te vinden. De kinderen knutselen uren lang met alles wat los en vast zit. Complete legosteden worden gebouwd. Hun gymuurtje doen ze op de bootschommel. En ’s avonds na de tuinslangsessie (dat dan weer niet te lang want anders raakt het water op) sta ik lang op het voordek om me te laten drogen door een zuchtje wind terwijl ik heel hard mijn best doe niet na te denken over de dag van morgen.

Omdenken met een nagelschaartje

Wonder boven wonder voel ik me een stuk beter sinds ik tijdens deze Covid-19 crisis heb omarmd dat door omdenken mijn leven niet spannender of avontuurlijker is geworden maar wel een stuk intenser en nog uitdagender. Omdenken is mijn nieuwe leven bij de dag geworden. Dus ik pak mijn nagelschaartje er nog maar eens bij om mijn eigen nagels en die van de kinderen opnieuw te kortwieken. Want een gazon is hier in de verste verte niet te bekennen.